Linux’ta Dosya Oluşturma Tarihi ile Çalışmak: Bilmeniz Gerekenler

Windows’tan farklı olarak, Linux her zaman dosya oluşturma tarihini varsayılan dosya sistemi meta verileri olarak saklamaz—özellikle ext3 gibi eski veya geleneksel dosya sistemlerinde. Ancak, daha yeni dosya sistemleri ve çekirdek sürümleri kısmi destek sunar.

✅ Bilmeniz Gerekenler:

1. Linux’taki Standart Zaman Damgaları:

   • atime: Son erişim zamanı

   • mtime: Son değiştirme zamanı

   • ctime: Son durum değişikliği zamanı (oluşturma değil)

2. Oluşturma Zamanı (btime) Desteği:

   • ext4, Btrfs, XFS ve ZFS‘de mevcuttur (bazı kısıtlamalarla)

   • ext4 desteği için Linux kernel 4.11+ gereklidir

Dosya Oluşturma Tarihini Kontrol Etme

🧪 1. stat Kullanarak (destekleyen dosya sistemlerinde)

Destekleniyorsa Birth: veya btime alanını arayın.

🧪 2. debugfs Kullanarak (ext4 için)

Sonra debugfs içinde:

Inode Created veya benzeri bir alan görebilirsiniz.

3. ls -lt –time=birth Kullanarak (destekleniyorsa)

Not: Tüm dağıtımlarda veya dosya sistemlerinde çalışmayabilir.

Alternatif Çözümler

• Oluşturma olaylarını gerçek zamanlı olarak kaydetmek için auditd kullanın

• Dosya oluşturmayı manuel olarak takip edin betikler veya sürüm kontrolü aracılığıyla

• Dosya sistemi özel araçlar kullanın (XFS için xfs_io gibi)

Geliştiriciler için İpucu

Eğer Linux’ta betik yazıyorsanız veya programlama yapıyorsanız ve güvenilir bir şekilde oluşturma zamanlarına ihtiyacınız varsa:

• Oluşturma zaman damgalarını dosya meta verilerinde xattr veya günlüklerde manuel olarak saklayın

• Ya da bunu yerel olarak kaydeden bir veritabanı/dosya sistemi kullanın